Dyspareunia czyli bolesny stosunek – to dysfunkcja seksualna objawiająca się występowaniem bólu w obrębie narządu płciowego. Odczuwalny ból podczas stosunku płciowego, przed lub po nim, znacznie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Istotną różnicą pomiędzy dyspareunią (bolesnym stosunkiem) a innym, zbliżonym schorzeniem występującym u kobiet (pochwicą) jest brak występowania obkurczenia pochwy i sromu.
Istnieje kilka przyczyn odczuwania bólu przy stosunku i mogą być to zarówno przyczyny psychogenne jak i organiczne. Czasem pieczenie podczas stosunku może zostać wywołane przez kilka czynników występujących jednocześnie, co jest szczególnie częste u młodych kobiet.
Ból przy stosunku u kobiet w wieku okołomenopauzalnym może być spowodowany zmianami hormonalnymi oraz zanikiem śluzówki. W tym przypadku wyeliminowanie pieczenia, bólu podczas stosunku może zostać osiągnięte m. in. poprzez odpowiednie środki nawilżające.